قطعات مصرفی آسانسور همان لوازم قابل تعویض این سیستم هستند که ممکن است دچار استهلاک شوند. هر قطعه مصرفی در آسانسور دارای بازه مصرف مشخصی است که بعد از طی شدن آن، باید نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام شود. در غیر این صورت لوازم مصرفی آسانسور دیگر کارایی اولیه را نخواهندداشت. باید به این نکته توجه داشته‌باشید که ایمنی آسانسور بسیار مهم است و نباید زمان تعویض قطعات آن به تعویق بیاندازیم؛ بنابراین به منظور جلوگیری از بروز حوادث و خطرات جانی و مالی، توجه به خرابی قطعات و تعویض آنها بسیار اهمیت دارد.
در هر ساختمانی که از آسانسور استفاده می‌شود، سرویس‌کار به صورت دوره‌ای عملکرد آن را بررسی می‌کند. این چکاپ دوره‌ای منجر به اطلاع از نحوه عملکرد آسانسور می‌شود که در نتیجه قطعاتی که دارای خرابی هستند، تعمیر یا تعویض می‌شوند. ممکن است یک قطعه معیوب سبب ایجاد اشکال در عملکرد لوازم دیگر نیز شود؛ بنابراین باید عملکرد قطعات به دقت چک شود تا از این مشکل جلوگیری شود.
لیست قطعات مصرفی آسانسور
هر کدام از قطعات مصرفی آسانسور وظیفه خاصی در این سیستم به عهده دارند. مسلما ایجاد اختلال در عملکرد یک قطعه نیز می‌تواند منجر به اشکال در عملکرد کل سیستم شود. در واقع نحوه کارکرد آسانسور تحت تاثیر روند کار اجزا و قطعات آن است. قطعات مورد استفاده در انواع آسانسور باید اصل و دارای گارانتی باشند. در بیشتر آسانسورهای کششی، آسانسور هیدرولیکی و … از لوازم مصرفی مشترکی استفاده می‌شود. در ادامه به لیستی از این قطعات اشاره خواهیم کرد و سپس در مورد هر کدام توضیحی را ذکر می‌کنیم.
- پاورپوینت آسانسور
- جک هیدرولیکی
- تابلو فرمان
- کارسلینگ
- شاسی کابین
- تراول کابل
پاروپوینت آسانسور یکی از قطعات مصرفی آسانسور
به طور کلی در انواع آسانسور از دو نوع پاورپوینت (Powerpoint) یا پاورپک شامل تک سرعته و دو سرعته استفاده می‌شود. پاورپوینت تک سرعته اغلب برای بالابرها کاربرد دارد و در انواع هیدرولیکی، کارگاهی و غذابر می‌توان از آن استفاده کرد. به منظور عملکرد درست این قطعات مصرفی آسانسور باید از برق تک فاز یا سه فاز استفاده شود. پاورپوینت دو سرعته در سیستم هیدرولیک کاربرد دارد و سبب حرکت نرم و بدون سر و صدای کابین می‌شود.
جک هیدرلیکی
جک هیدرولیکی (Hydraulic jack) یکی از قطعات مصرفی آسانسور است که به صورت یک سیلندر هیدرولیک ساخته‌شده است. ظرفیت بالا و یکسو بودن از ویژگی‌های اصلی این سیلندر هستند. در این سیستم پیستون به گونه‌ای طراحی شدهاست که شبیه به یک لوله قطور است و یک پله در انتهای آن وجود دارد. پله یا شانه در قطعه جک هیدرولیکی به منظور جلوگیری از جدایی میله از پوسته، تعبیه شدهاست.
تابلو فرمان
یکی از بخش‌های اصلی و مهم در سیستم آسانسور که جزء قطعات الکترونیکی آسانسور محسوب می‌شود، تابلو فرمان (dashboard) است. وظیفه این بخش الکتریکی کنترل آسانسور است و از مدار ریزپردازنده و سایز لوازم الکتریکی تشکیل شدهاست. در واقع یکی از قطعات مصرفی آسانسور که باید به صورت دوره‌ای چک شود، همین قطعه است؛ چون نقش زیادی در کنترل عملکرد سیستم دارد و به تعبیری دیگر به عنوان مغز آسانسور شناخته می‌شود. اعلام وضعیت و کنترل حرکت کابین آسانسور از وظایف اصلی این بخش است و باید در موتورخانه نصب شود.
کارسلینگ
کارسلینگ (Carsling) برای حمل کابین کاربرد دارد و باید در آسانسور هیدرولیک نصب شود. برای جلوگیری از سقوط کابین آسانسور، از قطعه‌ای به نام پاراشوت استفاده می‌کنند. در نتیجه هنگامی که سرعت آسانسور بیش از حد شود و احتمال سقوط وجود داشته‌باشد، موجب توقف کامل کارسلینگ می‌شود. به دلیل اهمیت به ایمنی در این سیستم، کارسلینگ یکی از قطعات مصرفی آسانسور است که باید به صورت دوره‌ای چک شود.
شاسی کابین
یکی از قطعات مصرفی آسانسور، شاسی کابین (Cab chassis) است. مسافران به صورت مستقیم از طریق دکمه‌های روی آن، دستورات را به تابلو فرمان مخابره می‌کنند. در واقع مسافر انتخاب می‌کند که به کدام طبقه برود و این دستور باید از طریق شاسی درون کابین آسانسور به تابلو فرمان انتقال یابد. خرابی این قطعه می‌تواند منجر به عدم کارایی کل سیستم آسانسور شود؛ زیرا در این صورت دیگر نمی‌توان فرمان را به بخش مورد نظر فرستاد و سبب جابه‌جایی کابین شد. مسافر می‌تواند از طریق شاسی وضعیت و موقعیت آسانسور را نیز مشاهده کند. در مواقع اضطراری نیز امکان استفاده از کلیدهای روی شاسی وجود دارد.
تراول کابل
به منظور اتصال تابلو فرمان به جعبه رویزیون، از رشته برق‌هایی به نام تراول کابل (cable travel) استفاده می‌شود. این کابل به کابین و تابلو فرمان متصل است و ارتباط بین کابین آسانسور و مدار را رصد می‌کند. گاهی به منظور کاهش هزینه‌ها، از رشته‌های کم‌تری برای طراحی تراول کابل استفاده می‌شود. در نتیجه این رشته‌های برق سبک خواهند شد و امکان گره خوردن آن در هنگام بالا و پایین رفتن کابین وجود دارد. توجه به کیفیت قطعات مصرفی آسانسور موجب طول عمر بیشتر آنها خواهد شد. مثلا در نوع باکیفیت این کابل، از رشته نخ نایلونی استفاده می‌شود. با توجه به نوع آسانسور و تعداد طبقات ممکن است از رشته‌های متنوعی برای تراول کابل استفاده شود. به عنوان مثال در یک آپارتمان شش طبقه 48 رشته کابل استفاده می‌شود.
سایر قطعات مصرفی آسانسور
می‌توان گفت که تمامی لوازمی که برای ساخت آسانسور مورد استفاده قرار میگیرند، جزء قطعات مصرفی آسانسور هستند. کابین، جعبه رویزیون، ریل آسانسور، براکت، درب کابین، درب طبقات، روغن هیدرولیک، سیم بکسل، فلکه هرزگرد، شاسی طبقات، لیمیت، بست تراول، پاراشوت، بافر و چراغ تونلی از دیگر قطعات این سیستم هستند. در انواع اسانسور ممکن است از قطعات متنوعی استفاده شود که هر کدام جزو لوازم مصرفی محسوب می‌شوند.
توجه به کیفیت و اصل بودن این قطعات می‌تواند نیاز به تعمیر و تعویض لوازم مصرفی آسانسور را کم‌تر کند. باید به این نکته توجه شود که حتی در صورتی که از کیفیت قطعات اطمینان داریم، نباید از چکاپ دوره‌ای غافل شویم. در نتیجه بهتر است سرویس‌کار در هنگام چک کردن عملکرد آسانسور، به کارکرد قطعات نیز دقت کند.
سخن پایانی
امروزه در ساختمان‌هایی که دارای طبقات بیشتری هستند از آسانسور برای جابه‌جایی بین طبقات استفاده می‌شود؛ بنابراین استفاده از این سیستم بسیار رایج و مرسوم شدهاست. در نصب اسانسور باید از لوازم مصرفی با دوام استفاده شود. هر کدام از قطعات مصرفی آسانسور دارای عمر مفید در بازه زمانی خاصی هستند. به همین دلیل حتی اگر از برندهای معروف انتخاب شوند، باز هم امکان خرابی قطعات وجود دارد.
لوازم آسانسور یک وب سایت بزرگ محتوا محور در زمینه قطعات آسانسور، اطلاعات کامل در رابطه با محصولات و شیوه راه اندازی آسانسور به صورت آموزشی و تخصصی ارائه می‌دهد.
