ریل آسانسور چیست؟ بررسی جامع و تخصصی ریل اسانسور- لوازم آسانسور

مقدمه

ریل آسانسور یکی از مهمترین قطعه‌های آسانسور است که جنس فلزی دارد و با مقطع T شکل تولید می‌شود و وظیفه هدایت کابین یا وزنه تعادل آسانسور را بر عهده دارد. البته دلایل دیگری نیز وجود دارد که استفاده از ریل را لازم و ضروری کرده است که در ادامه مقاله به آن خواهیم پرداخت. ریل آسانسور(Elevator Guide rail) یکی از اولین قطعاتی است که در هنگام نصب آسانسور، نصب می‌شود. ریل آسانسور انواع متفاوتی از جملهT5- T9- T16- T127 دارد که با توجه به ظرفیت، سرعت و ارتفاع آسانسور می‌توان از یکی از این انواع استفاده کرد.

آشنایی با ریل آسانسور

ریل‌گذاری آسانسور شامل دو قسمت است. اولین قسمت، ریل‌گذاری مربوط به هدایت کابین آسانسور کششی در حرکتی عمودی به سمت بالا و پایین است. دومین قسمت مربوط به ریل های وزنه تعادل است. هر چند ریل‌ها به صورت طول پنج متری تهیه می‌شوند اما در طراحی‌های خاص متراژ ریل‌ها می‌تواند ۲٫۵ متر یا حتی یک متری هم باشد. به عنوان مثال طول ریل‌ها در سدها و ساختمان‌های بسیار بلند، متفاوت با منازل مسکونی است.

بنا به درخواست کارفرما و نوع طراحی مهندس سازه آسانسور ساختمان می‌توان تقاضای ساخت ریل‌هایی با طول متفاوت داد و کارخانه سازنده نسبت به ساخت و برش ریل‌ها اقدام نماید. برخی از شرکت‌های سازنده برای اجرای درست و دقیق‌تر ریل‌ها قسمت پشت آن ها را شماره‌گذاری می کنند تا نصاب ریل بتواند با دقت بهتر عملیات ریل‌گذاری آسانسور را انجام دهد. ابعاد و نوع ریل‌ها نیز بسته به ظرفیت و سرعت هر آسانسور طراحی می‌شود.

ریل‌ها در کابین آسانسورهایی که دارای دو درب عمودی هستند، در گوشه چاه نصب می‌شوند و به وضعیت گوشه‌ای که قرار دارند اصطلاحا کرنر پست (Corner post) گفته می‌شود. به طور کلی در آسانسورهای هیدرولیکی معمولا فقط یک نوع طراحی و نصب برای ریل‌های آسانسور اجرا می‌شود.

ریل آسانسور چه وظایفی بر عهده دارد؟

همان‌طور که در بالا اشاره کردیم هدایت کابین یا وزنه تعادل آسانسور یکی از وظایفی است که ریل آسانسور انجام می‌دهد. در زیر به سایر وظایف این قطعه اشاره کرده‌ایم:

به حداقل رساندن حرکت افقی کابین
هدایت کابین و وزنه تعادل در حرکت عمودی آسانسور
امکان توقف کابین در هنگام فعال شدن مکانیزم ترمز ایمنی (پاراشوت)
مقاومت در برابر نوسانات کابین ناشی از نیروهای خارج از مرکز

شناخت ریل آسانسور

ریل های آسانسور به صورت شاخه‌های پنج متری موجود هستند و برای هر شاخه ریل یک عدد پشت بند (fishplate) به منظور اتصال به شاخه بعدی در نظر گرفته می‌شود. سایزهای پشت بند به صورت انحصاری برای همان نوع ریل ساخته می‌شود و پشت‌بند ریل‌های T5- T9- T16- T127 قابل نصب بر روی یکدیگر نیستند. کابین و قاب وزنه آسانسور توسط قطعه‌ای دیگر به نام کفشک به ریل آسانسور متصل می‌شوند. همچنین برای محکم کردن ریل های آسانسور به بدنه چاهک آسانسور از قطعات دیگری به نام لقمه و براکت استفاده می‌شود.

در محل اتصال دو ریل به یکدیگر باید قسمت نر و مادگی ریل ها به صورت کامل به یکدیگر اتصال داشته باشند در غیر این صورت باعث خوردگی لنت کفشک‌ها می‌شود. البته در طول مسیر حرکت کابین، این ریل ها از دو طرف به وسیله دو عدد روغن دان به صورت اتوماتیک روغن کاری می‌شوند. به طور کلی مهم‌ترین وظیفه ریل های آسانسور هدایت کابین و قاب وزنه در آسانسور است و نقش راهنما را بر عهده دارند. دیگر نقش مهمی که ریل های آسانسور دارند مهار کابین آسانسور هنگام پاراشوت (ترمز اضطراری کابین) است. به نحوی که وزن کل کابین و متعلقات آن به ریل های راهنمای کابین منتقل گردد.

چه مواردی در انتخاب ریل آسانسور موثر است؟

برای انتخاب و خرید یک ریل مناسب برای کابین و وزنه تعادل آسانسور باید حتما موارد زیر را مدنظر قرار گرفت وبا توجه به آن‌ها، ریل را انتخاب کرد.

ارتفاع آسانسور
ظرفیت آسانسور
سرعت آسانسور

انتخاب مناسب ترین ریل آسانسور بر اساس ظرفیت، سرعت و ارتفاع آن

– آسانسورهایی که ظرفیت آنها بین 1 الی 7 نفر است، بهتر است از ریل های T5 برای وزنه تعادل و ریل های T9 برای کابین آسانسور استفاده کنند. این ریل ها برای ارتفاع حداکثر 30 متر مناسب است و برای ارتفاع بیشتر از 30 متر و یا سرعت بالای 1.2 متر بر ثانیه با همین ظرفیت از ریل‌های T16 برای کابین استفاده می‌شود. زیرا در صورت سقوط آسانسور، ریل‌های آسانسور T9 تحمل ایستادگی در برابر این فشار را ندارند.
– آسانسورهایی با ظرفیت 8 الی 12 نفره بهتر است از ریل‌های T9 برای وزنه تعادل و ریل‌های T16 برای کابین آسانسور استفاده کنند. این ریل ها برای ارتفاع حداکثر 50 متر مناسب هستند و برای ارتفاع بیشتر از 50 متر و یا سرعت بالای 1.6 متر بر ثانیه با همین ظرفیت، از ریل‌های T127 برای کابین استفاده می‌شود. به این دلیل که در صورت سقوط آسانسور، ریل‌های آسانسور T16 تحمل ایستادگی در برابر این فشار را ندارند.
– آسانسورهایی که ظرفیت آن ها بالای 12 نفر است، بهتر است از ریل‌های T127 برای کابین و ریل‌های T9 برای وزنه تعادل استفاده کنند.
– برای هدایت کابین از ریل های T70 وT82 استفاده می‌شود.
– برای سرعت کم و آسانسورهای سبک T89و T90 استفاده می‌شود. (آسانسورهای لیفتراکی، گیرلس ظرفیت متوسط و هیدرولیک)
– برای سرعت بالا یا آسانسور سنگین T125 وT127 استفاده می‌شود. (آسانسورهای بیماربر، گیرلس ظرفیت بالا و خودروبر)

تولید ریل آسانسور

در تولید ریل‌های آسانسور بایستی از استاندارد بین المللی ISO 7465 پیروی کرد. طبق این استاندارد تولید‌کنندگان می‌توانند ریل آسانسور را با روش‌های ماشین‌کاری یا کشش سرد تولید کنند. در روش ماشین کاری پس از فرایند نور، برای صاف و صیقلی شدن کامل سطح ریل‌های آسانسور، لایه‌هایی را به وسیله‌ی ماشین‌کاری از سطح ریل‌ها جدا می‌کنند.

از روش ماشین‌کاری، در ریل‌هایی با سطح مقطع بالا استفاده می‌شود. در روش ماشین‌کاری از فولاد 430B و در روش کشش سرد از فولاد 360 B استفاده می‌شود. این استاندارد همچنین بیان می‌کند که مقاومت ریل‌های مقطع T باید حداقل 370 و حداکثر 530 نیوتن بر متر‌مربع باشد.

روش ماشین کاری و روش کشش سرد چه تفاوت‌هایی دارند؟

در روش کشش سرد، تلورانس بالا در صافی ریل‌ها وجود دارد.
ریل با جنس فولاد سرد مستحکم‌تر از ریل با جنس فولاد گرم است.
در روش کشش سرد ریل‌ها دارای افزایش طول متفاوتی هستند، که این موضوع باعث ایجاد تنش سه بعدی در ریل می‌شود.
برای ارتفاع‌های بالا استفاده از ریل‌های ماشین‌کاری توصیه می‌شود و اولویت بیشتری دارد.
در سرعت های بالا استفاده از ریل‌های ماشین‌کاری شده مناسب‌تر است.

تولید نورد سرد و گرم در صنعت آسانسور

نورد تولیدی به روش سرد و گرم باید مراحل زیر را طی کند:

عبور از میان دو غلتک شمش فولادی
رسیدن فولاد به دمای 700 درجه در نورد سرد
رسیدن دمای فولاد به حد 50 الی 100 درجه بالا‌تر از نقطه تبلور مجدد فولاد
انجام فرایند کشش مشابه برای همه فولاد‌ها
تولید ضحامت و سطح مقطع متفاوت فولاد نسبت به کاربرد‌های مختلف
تخمین ابعاد سطح مقطع تخمین زده فولاد قبل فرم دهی و سرد شدن آن

برای خرید ریل آسانسور به چه مواردی دقت کنیم؟

برای خرید ریل آسانسور لازم است مشخصات مهم از جمله تعداد توقف و ظرفیت آسانسور را داشته باشید. در هنگام خرید حتما به استاندارد بودن ریل دقت کنید. از آنجا که در حال حاضر ریل های تقلبی بسیاری در بازار موجود است که علاوه بر نداشتن استانداردهای لازم، از نظر کیفیت و نوع ساخت نیز مقاومت و استحکام کافی را ندارند، حتما از یک متخصص کمک بگیرید و با او مشاوره کنید.

انواع ریل های آسانسور در برندهای مختلف ایرانی، ترکیه‌ای و یا چینی در بازار ایران موجود هستند که می‌توانید با توجه به شرایط آسانسور، مناسب ترین نوع ریل را انتخاب کنید. در حال حاضر قیمت ریل آسانسور بسته به نوع T5، T9، T90، T16 و برندی که تهیه می‌کنید، با هم متفاوت است.

ریل آسانسور شامل چه قسمت هایی است؟

از اتصال متوالی چندین ریل صلب به یکدیگر، ریل راهنما به دست می‌آید. طول هر قطعه ریل معمولا ۵ متر است.ریل ها توسط پشت‌بند، فاق و زبانه به ریل‌های مجاور خود پیچ و مهره می‌شوند. بدین صورت در نهایت یک ریل راهنما‌ی واحد به ارتفاع چاه آسانسور به وجود خواهد آمد.

ریل راهنمای کابین آسانسور شامل لقمه، براکت، پیچ و مهره نمره 12، پیچ و مهره نمره 10 و پیچ مهره نمره 8 است. لازم به ذکر است که کابین و قاب وزنه‌ی تعادل هر یک حداقل توسط دو ریل راهنما هدایت می‌شوند که در فواصل معین به وسیله گیره (لقمه) به براکت‌های فلزی متصل می‌شوند. لذا براکت‌ ریل‌ها پایه‌هایی هستند که ریل راهنما را به دیواره‌ی چاه یا سازه متصل می‌سازند. در ادامه به معرفی برخی از قسمتهای ریل آسانسور می‌پردازیم.

لقمه ریل آسانسور: لقمه‌ها قطعاتی هستند که وظیفه اتصال ریل را به براکت دارند. این قطعات در وضعیت آب و هوایی متفاوت امکان انبساط و انقباض را به ریل‌ها می‌دهند و اگر ساختمان دچار نشست شود، اختلالی در عملکرد ریل‌ها ایجاد نمی‌شود. لقمه ریل آسانسور با نام لقمه پیچ هم شناخته می‌شود و در دو نوع معمولی و سرخود هستند و بسته به نوع ریل، باید لقمه مناسب تهیه شود.

شابلون ریل آسانسور: برای نصب ریل آسانسور علاوه بر ساعت ریل، می‌توان از شابلون ریل هم استفاده کرد. در این روش برای نصب ریل‌ها از شابلون ریلی استفاده می‌شود که برای ساخت آن از نبشی صنعتی شماره 5 و 6 استفاده می‌شود. سپس شابلون را به دو تیغه ریل ثابت می‌کنند و وجود انحراف احتمالی ریل‌ها بررسی می‌شود.

روغن ریل آسانسور: روغن برای نرم و روان کردن حرکت کابین روی ریل استفاده می‌شود و برای اینکه ریل آسانسور همیشه چرب باشد، روغندانی روی کابین آسانسور نصب می‌شود و اجزای داخل روغندان، کار ریختن و چرب کردن ریل آسانسور را دارند. روغن استفاده شده باید مرغوب باشد و در هر سرویس دوره‌ای آسانسور باید میزان آن بررسی شود تا درصورت کم شدن این روغن، دوباره روغنکاری انجام شود. چگالی که برای روغن آسانسور توصیه می‌شود 10 است.

کفشک ریل آسانسور: کفشک ریل آسانسور در دو نوع لغزشی و اصطکاکی ساخته می‌شود و قطعه‌ای از آسانسور است که امکان لغزیدن کابین و وزنه تعادل را روی ریل آسانسور امکان‌پذیر می‌کند. به این ترتیب در ایجاد کیفیت مناسب برای حرکت اسانسور را فراهم می‌کند.

کفشک‌های غلطکی در آسانسورهای سرعت بالا چه تاثیری دارند؟

استفاده از کفشک‌های غلطکی با فنرهای با ضریب سختی پایین موجب نرمی حرکت در آسانسورهای سرعت بالا می‌شود و به این ترتیب بهتر می‌توانند تغییرات شتاب را فیلتر کنند.

با توجه به این که استفاده از این روش حرکت غلتک‌ها بر روی کابین دامنه بالایی را دارد ممکن است باعث درگیر شدن آنها با سیستم ایمنی آسانسور و دیگر قطعات مکانیکی شود. از نظر اصولی در محاسبات آسانسور، تنش فنرها باید بیش از مقدار تنش به دست آمده باشد. و به طور کلی باید گفت چون کیفیت تمامی قطعات در آسانسورهای سرعت بالا بسیار حائز اهمیت است، کفشک نیز از این قضیه مستثنی نیست. از این رو کفشک غلطکی نیز بایستی از کیفیت بالا برخوردار باشد.

چرا ریل آسانسور را به طول ۵ متر می‌سازند؟

به دلیل آسان بودن چک کردن پارامترهایی که در صاف بودن ریل‌ها موثر هستند.
پنج متر، طول بهینه برای تولید ریل می‌باشد.
به دلیل نحوه تاثیر تکان‌های ساختمان بر مسیر حرکت آسانسور، این طول در نظر گرفته شده است.
در صورتی که وزن ریل سنگین باشد، ریل هایی با طول ۳ متر نیز تولید می شود.
در صورتی که انقباض و انبساط صورت پذیرد، موجب تغییر دمای ساختمان در ریل ها می‌شود و خمش ایجاد می‌کند. تاثیرات تکان‌ها، تنها بر ساختمان‌های بلند می‌باشد.

نکات مهم در خصوص نصب ریل آسانسور

هنگام نصب باید به این نکته توجه شود که کابین و وزنه تعادل باید در حرکت خود توسط حداقل دو ریل راهنمای فولادی هدایت شوند. نوع نصب ریل‎های راهنما باید به گونه‏‎ای باشد که به براکت‎ها و سازه‎های ساختمان‎ها محکم شود و اثرات نامطلوب ناشی از نشست ساختمان یا انقباض بتن ، به صورت خودکار یا به صورت ساده قابل جبران باشد.

کیفیت ریل نقش تعیین کننده‌ای در جلوگیری از لرزش های کابین بر عهده دارد. باید دانست در ابتدا و انتهای هر شاخه ریل چهار سوراخ برای اتصال ریل‏‎ها به همدیگر قرار دارد. قسمت درگیر با کفشک کابین یا قاب وزنه نوک ریل است که دارای ضخامت ۵ و ۹ و ۱۶ است. به دلیل وظیفه مهمی که ریل‌ها دارند، لازم است ریل راهنمای کابین آسانسور و وزنه تعادل از جنس فولاد مرغوب (ST-37 ) ساخته شوند. همچنین سطح آن باید کاملاً صیقلی بوده و هیچ‎گونه تابی نداشته باشد.

نکات ایمنی ریل آسانسور

حتما موارد ایمنی زیر را در خصوص ریل راهنمای آسانسور مدنظر قرار دهید:

ریل ها، متعلقات و اتصالات آن‌ها بایستی توان و استحکام کافی برای تحمل نیروهای ناشی از عملکرد ترمز ایمنی (پاراشوت) و همچنین انحنا و پیچ های ناشی از بار نامتعادل داخل کابین را دارا باشند.
بایستی کابین و وزنه تعادل هر کدام توسط حداقل ریل راهنمای سخت، هدایت شوند.
نحوه اتصال ریل های آسانسور به براکت‌ها و سازه ساختمان‌ها باید طوری باشد و به نحوی محکم شود که اثرات نامطلوب ناشی از نشست ساختمان یا انقباض بتن، به صورت خودکار یا با تنظیم ساده‌ای قابل جبران باشد.
به هیچ وجه اجازه جوشکاری ریل های راهنما به همدیگر یا به براکت ها و ساختمان وجود ندارد و این کار ممنوع است.

ریل آسانسور باکیفیت و استاندارد چه ویژگی‌هایی دارد؟

سطح ریل باید کاملا صیقلی و یک دست و بدون هیچ‌گونه انحنایی باشد.
ریل آسانسور باید از جنس فولاد ST-37 ساختمانی و کاملا با کیفیت تهیه شوند.
برای آسانسور 5 تا 10 توقف باید از ریل T9 استفاده کرد.
برای آسانسورهای بالاتر از ۱۰ توقف ریل T16 مناسب است.
برای راهنمای وزنه تعادل ریل T5 مناسب است.

نکات مهم نگهداری و نصب ریل آسانسور

ریل‌ها یکی از حساس ترین قطعات مکانیکی آسانسور هستند که دقت در حمل و نقل، نصب و نگهداری آن‌ها بسیار اهمیت دارد. هر ریل دارای مشخصات فنی و جدول ویژه‌ای است که پارامترهای ابعادی مقاطع، خواص فیزیکی و … ریل را مشخص می‌کند، چنانچه دقت کافی در مراحل پیش از نصب ریل آسانسور لحاظ نگردد، کیفیت حرکتی آسانسور به طور قابل توجهی کم خواهد شد. در زیر به مهم‌ترین نکاتی که باید در خصوص ریل های آسانسور به آن توجه داشت، اشاره کرده‌ایم:

حتما هنگام جابجایی و تخلیه بار دسته های چند تایی ریل‌های راهنما آن‌ها را با فاصله از زمین رها نکنید و در حد امکان سعی شود از جرثقیل و یا لیفتراک استفاده کنید.
چنانچه تصمیم دارید ریل‌های راهنما را برای مدتی در هوای آزاد نگهداری کنید، دقت نمایید که در معرض رطوبت نباشند. همچنین ریل‌ها را در مسیر رفت و آمد وسایل نقلیه قرار ندهید تا دچار صدمه نشوند.
چنانچه هنگام حمل و نقل ریل‌ها به آن ها صدمه‌ای وارد نشده باشد، امکان اینکه انحرافات بیش از حد مجاز به جز در محل اتصال ریل‌ها و یا انتهای آن‌ها، صورت گرفته باشد بسیار کم است.
برای نگهداری ریل‌ها، آن‌ها را با فاصله از سطح زمین و بر روی پایه هایی قرار دهید تا با زمین تماس نداشته باشند.
از قراردادن وسایلی که به لحاظ وزن سنگین‌تر از ریل‌ها هستند، روی آن‌ها پرهیز کنید.
اگر قصد نگهداری ریل‌های آسانسور در هوای آزاد را دارید ، این بازه زمانی نباید طولانی باشد. بنابراین سعی کنید که فاصله زمان نگهداری آن‌ها در هوای آزاد تا بکارگیریشان کوتاه باشد.
هنگام نصب، ریل‌ها را با چشم غیر مسلح بررسی کنید تا از عدم وجود هر گونه صدمه احتمالی در حین حمل و نقل مطمئن شوید.
برای رفع برجستگی‌ها و مشکلاتی که در اثر ضربات روی ریل ایجاد شده‌اند از یک سوهان ظریف استفاده کنید. میزان طول محل آسیب دیده نباید بیش از 4 تا 5 میلیمتر باشد. حتما قسمتی که صدمه دیده است را بررسی کنید و در صورتی که امکان رفع آن با جوشکاری و یا پر کردن فراهم است، اقدام کنید. بهتر است ریل تعمیر شده را در هنگام نصب در نزدیک‌ترین محل به پایان مسیر آسانسور در بالا و پائین قرار دهید تا از خطر قفل شدن مداوم دنده پاراشوت (Safety Gear ) جلوگیری شود.
در صورتی که قصد استفاده از ریل صدمه دیده را در انتها و یا ابتدای آسانسور را دارید حتما بررسی کنید که تاثیر منفی روی تعادل و صافی خط ریل ها نداشته باشد. تا در فرصت مناسب بتوان آن را با یک ریل جدید تعویض کرد.
تمیز بودن ریل ها در روان بودن حرکت آسانسور بسیار تاثیرگذار است به همین دلیل حتما تیغه ریل ها را که سطح تماس ریل با کفشک‌های کابین و وزنه هستند را با دقت از هرگونه مواد خارجی پاک کنید و بشویید. همچنین انتهای ریل‌ها و سطح عقب ماشین کاری شده آن‌ها را از هر گونه چربی و مواد لغزنده پاک کنید.
چنانچه ریل‌ها دچار زنگ زدگی و یا خراش شده‌اند، برای پاک کردن آن از سطح صیقلی مسیر ریل ها از سوهان بسیار ظریف و یا کاغذ سمباده استفاده کنید.
چنانچه ریل‌ها دچار صدمه شده اند، حتما مجددا اندازه‌گیری کنید. اگر احساس می‌کنید ریل ممکن است کمی دچار انحراف شده باشد، حتما آن را بررسی کنید و از صاف بودن آن مطمئن شوید و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.
لازم است تمام پشت بندها به علاوه سطوح ماشین کاری شده و همچنین اطراف سوراخ های محل اتصال ریل‌ها کاملا تمیز باشند. پس هرگونه جرم، چربی و یا گریس را تمیز کنید و بشویید. می‌توانید برای بر طرف کردن لبه های تیز و زائد در انتهای ریل‌ها و یا سوراخ محل پیچ‌ها از یک سوهان ظریف استفاده کنید.
پشت بندها را به انتهای ریل‌ها متصل کرده و با آچار دستی پیچ‌های آن‌ها را محکم کنید. معمولا نصف پشت بندها روی انتهای ریل‌های نر و نصف دیگر بر روی انتهای ریل‌های ماده قرار می‌گیرند.
بعد از بازرسی، ریل ها را به صورت افقی در نزدیکی دهانه آسانسور بر روی قطعات چوبی قرار دهید. همچنین می‌توانید آن‌ها را به صورت عمودی بر روی یک تکه چوب در گودال آسانسور قرار دهید.
اگر این احتمال وجود دارد که ریل‌ها در معرض خطر زنگ زدگی قرار دارند آنها را با روغن رقیق ماشین روغن کاری کنید.
برای حمل ریل‌ها، ریل‌ها را توسط حلقه مخصوصی که از میان یکی از سوراخ‌های انتهای ریل‌ها و یا پشت بندها می‌توان گذراند یا همان قرقره و قلاب، به بالا حمل کنید.
در حمل ریل‌ها استفاده از قلاب باز و بدون ضامن جرثقیل ممنوع است و به هیچ وجه از قلاب هایی که ازمیل گرد، سیم های بکسل و امثال آن ساخته شده است، استفاده نکنید.
پس از نصب هر قطعه ریل بایستی مجددا آن را توسط الحاقات و لوازم ثابت نگهدارنده تنظیم کرد. این کار را از پایین چاهک به بالا انجام دهید و از ابزاری استفاده کنید که بتوانید ریل‌ها را در هر دو طرف مسیر بطور همزمان تنظیم کنید. با این روش هر دو خط ریل به طور کاملاً موازی نصب می‌شوند.
هنگام نصب ریل‌ها، مطمئن شوید هیچ گونه شکاف بین لبه‌های ریل‌ها در هنگام اتصال به یکدیگر وجود نداشته باشد.
قبل از محکم کردن پیچ‌های پشت بند، با چکش چندین مرتبه به لبه کناری ریل راهنما ضربه وارد کنید تا اتصالات بدون هیچ‌گونه فشار یا تنش در جای خود قرار گیرند.
پس از وصل شدن ریل‌ها، محل اتصالات آن‌ها را چک کنید. اتصال یکنواخت و هم سطح تیغه ریل‌هایی که در کنار هم قرار می گیرند، اهمیت زیادی دارد.
پس از اتمام مراحل عملیات اتصال، آسانسور را چندین مرتبه به بالا و پایین حرکت دهید تا مطمئن شوید حرکت کاملا روان و بی لرزش است و تعادل برقرار است.
بایستی ریل ها را قبل از نصب توسط یک پارچه آغشته به روغن تمیز کرد و هر گونه زنگ زدگی و گرد و خاک را پاک کرد. پس همیشه پیش از سوار کردن یک ریل روی ریل دیگر رأس‌ها را با فرچه فلزی تمیز کنید و یا اگر خوردگی و تو رفتگی وجود داشته باشد آن را با سوهان‌کاری، صاف و یک‌دست نمایید.
به هیچ عنوان طول آهن‌کشی نباید از ارتفاع چاه آسانسور بیشتر باشد.
حداکثر مقدار انحراف مجاز ریل‌ها نسبت به هم باید کمتر از یک میلیمتر باشد.
در انتقال ریل به داخل چاه باید مراقب بود که لبه‌های ریل به دیواره چاه برخورد نکند.
کیفیت نصب ریل آسانسور ارتباط مستقیمی به سرعت کابین درون چاه دارد و هر چقدر که سرعت آسانسور بیشتر باشد نیازمند آن است تا دقت بیشتر و خطای کمتری در ریل گذاری آسانسورها باشد.
محل اتصال ریل‌ها باید کاملا در یک امتداد باشد و هیچ عنوان نباید سطح اتصال حالت پله‌ای داشته باشد. چنانچه این سطح دارای برآمدگی باشد، مسافرین درون کابین به طور کاملا ملموس این ایراد را به صورت تکان‌خوردن و لرزش و ایجاد صدا شدیدا حس می‌کنند. برای عدم ایجاد پله در محل اتصال ریل‌های آسانسور با هم از صفحات پشت بند فولادی (صفحه تخت فولادی) استفاده می‌شود.

نکات نصب ریل آسانسور کششی

طبق مقررات، هنگام نصب و اجرای ریل‌های فولادی بایستی طول اولین ریل به نحوی باشد که محل اتصال دو ریل به براکت‌ها برخورد نکند یا زیر آن‌ها قرار نگیرد. دلیل این موضوع این است که انبساط طولی ریل‌ها در تابستان و زمستان یا در حین حرکت کابین باعث می‌شود تا ریل منبسط شود. بنابراین حتما به این موضوع توجه کنید. زیرا پس از نصب نمی‌توان مجددا براکت ها را جابجا کرد و لازم است در ابتدای ریل‌گذاری آسانسور در محاسبه انتخاب اولین ریل بیشتر دقت شود.

با توجه به نکات ذکر شده در بالا، شروع اولین ریل‌گذاری همیشه با ریل کوتاه انجام می‌شود. شرکت‌های معتبر آسانسوری پیش از شروع ریل‌گذاری، نقشه های دقیقی را طراحی می‌کنند تا محل دقیق ریل‌ها و براکت‌ها و فاصله هر یک از آن ها و محل پشت بند ریل‌ها و اتصالات هر ریل پشت سر ریل بعدی مشخص شده است. سپس این نقشه در اختیار نصاب آسانسور قرار می‌گیرد و نصب مطابق با همین نقشه به صورت دقیق انجام می‌شود.

نصاب آسانسور وظیفه دارد تا در زمان آهن‌کشی تمامی موارد ذکر شده را برای اجرای هر چه بهتر سازه و کلاف‌بندی محل اتصال براکت‌ها را به کارفرما یا شخص نصاب درب و ریل در میان بگذارد و بر آن‌ها نظارت دقیقی انجام دهد.

جزئیات استاندارد ریل آسانسور

مراحل تولید ریل‌های آسانسور بایستی مطابق با استاندارد بین المللی ISO 7465 باشد. بر اساس این استاندارد تولید‌کنندگان می‌توانند ریل آسانسور را با روش‌های ماشین‌کاری یا کشش سرد تولید کنند. در روش ماشین کاری پس از فرایند نور، برای صاف و صیقلی شدن کامل سطح ریل های آسانسور، لایه‌هایی را به وسیله‌ی ماشین‌کاری از سطح ریل‌ها جدا می‌کنند. روش ماشین‌کاری را برای ریل‌های با سطح مقطع بالا استفاده می‌کنند. از فولاد 430B برای روش ماشین‌کاری و از فولاد 360B برای روش کشش سرد استفاده می‌شود. این استاندارد همچنین بیان می‌کند که مقاومت ریل‌های مقطع T باید حداقل 370 و حداکثر 530 نیوتن بر متر‌مربع باشد.

بررسی جنبه های ایمنی ریل آسانسور

عملکرد ایمن آسانسور در رابطه با ریل راهنمای آسانسور به صورت زیر است:

1- هدایت کابین، وزنه بالانس یا وزن تعادل بایستی تضمین شود.

2- محدود شدن انحرافات به منظور اطمینان از موارد زیر باید صورت گیرد:

ممانعت از گشوده شدن قفل درب‌ها به صورت خود به خود.
عملکرد دستگاه‌های ایمنی تحت تاثیر قرار نگیرد.
عدم امکان برخورد قطعات متحرک با سایر قطعات.

معرفی انواع ریل راهنمای آسانسور

هر ریل راهنما از ریل فولادی و صفحه اتصال تشکیل شده است. بر همین اساس دو نوع ریل داریم:

ریل کابین
ریل سنگین جفتی

به علاوه می‌توان ریل ها را بر مبنای شکل مقطع ریل، به مدل‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:

T شکل
L شکل
توخالی
U شکل
شکل و غیره

این نکته را متذکر شویم که دو نوع از ریل‌‌ها یعنی نوع ال شکل و نوع شکل توخالی، ایمنی کمتری دارند و به لحاظ قیمت ارزان‌تر هستند. در واقع از این دو ریل بیشتر برای ایجاد تعادل طرفین آسانسور استفاده می‌شود. از طرفی در آسانسورهای با سرعت متوسط و بالا، استفاده از این دو نوع ریل اصلا توصیه نمی‌شود.

محاسبات ریل راهنما به چه صورت است؟

به منظور آنالیز ریل راهنما، هنگام انتخاب ریل، میزان باری که تحت نامطلوب‌ترین شرایط قرار می‌گیرد، برگزیده می‌شود. زمانیکه توزیع بار یکنواخت باشد، روش محاسبه ریل آسانسور به صورت زیر است:

بار نامی که کابین قادر به تحمل است، به طور یکنواخت به تمام کابین اعمال نمی‌شود بلکه به 4/3 کابین (در نامطلوب‌ترین شرایط) اعمال می‌گردد.
نیروی ترمز حاصل از گیره ایمنی به شکل مساوی بر روی گسترش خط ریل راهنما توزیع می‌شود. در صورت عملکرد همزمان چند ریل راهنما و دستگاه ایمنی، نیروی ساکن می‌تواند به صورت یکنواخت توزیع شود.

آشنایی با مراحل تولید نورد سرد و گرم در صنعت آسانسور

تولید نورد به روش سرد و گرم مراحلی دارد که در زیر بیان کرده‌ایم:

عبور از میان دو غلتک شمش فولادی
رسیدن فولاد به دمای 700 درجه در نورد سرد
رسیدن دمای فولاد به حد 50 الی 100 درجه بالا‌تر از نقطه تبلور مجدد فولاد
انجام فرایند کشش مشابه برای همه فولاد‌ها
تولید ضحامت و سطح مقطع متفاوت فولاد نسبت به کاربرد‌های مختلف
تخمین ابعاد سطح مقطع تخمین زده فولاد قبل فرم دهی و سرد شدن آن

فولاد کشش چیست؟

یکی از روش‌هایی که برای خروج فلز از درون قالب استفاده می‌شود، وارد شدن نیروی کشش به فلز است. میزان تلورانس لازم برای شکل‌دهی فولاد به این روش بسیار کم است. چنانچه شکل دهی فولاد از این طریق انجام شود، محصولی بسیار صلب‌تر و سخت‌تر از روش نورد ایجاد می‌شود. نهایتا فولاد تولید شده از این روش دارای مقاومت و کشش بسیار زیادی است.

جمع‌بندی

ریل راهنمای آسانسور یکی از اصلی‌ترین قطعات آسانسور است که تأثیر مهمی در عملکرد آن دارد. چنانچه در مراحل اولیه و هنگام خرید و انتخاب ریل، از ریل‌های بی‌کیفیت و ارزان قیمت که برند معتبری ندارند، استفاده شود، مشکلات زیادی متوجه آسانسور و مسافران خواهد بود. یکی از مهم‌ترین این مشکلات ایجاد لرزش‌های متناوب در کابین آسانسور است. از اصلی‌ترین و مهم‌ترین وظایف ریل آسانسور، هدایت کابین در مسیر مشخص و راستای قائم است. ریل ها در انواع آسانسور، انواع بالابر مانند بالابر خانگی، بالابر ویلچربر، جک معلول و … کاربرد دارند.

به‌طورکلی ریل آسانسور بایستی از استحکام کافی برخوردار باشد و بتواند نیروهای ناشی از ترمز ایمنی را تحمل کند. همچنین باید به ‌گونه‌ای نصب شود که اثرات نامطلوب ناشی از نشست ساختمان را اصلاح کند و از نوسانات آسانسور در هنگام حرکت عمودی جلوگیری می‌کند. در حالت عادی ریل‌ها نیروی زیادی را تحمل نمی‌کنند؛ اما زمانی که پاراشوت فعال می‌شود فشار زیادی به ریل‌ها وارد می‌شود که می‌تواند آن را خم کند. در صورتی که ریل مناسب انتخاب نکرده باشید یا فاصله بین براکت‌ها مناسب نباشد پیچش در جهت افقی ایجاد می‌شود.

لوازم آسانسور یک وب سایت بزرگ محتوا محور در زمینه قطعات آسانسور، اطلاعات کامل در رابطه با محصولات و شیوه راه اندازی آسانسور به صورت آموزشی و تخصصی ارائه می‌دهد.