کابین آسانسور چیست ؟
کابین آسانسور یکی از اجزا و قطعات مهم آسانسور برای جابه‌جایی مسافران و بار بین طبقات است. مسافر با سوار شدن در کابین، مسیر را بین طبقات طی خواهد کرد. برای حمل بار، کابین باید مقاومت و استحکام بیشتری داشته‌باشد. به همین دلیل کابین در آسانسورهای مورد استفاده در مراکز صنعتی و کارخانه‌ها مقاوم‌تر ساخته می‌شود. همچنین در مدل‌های غیر صنعتی نیز باید به صورت ایمن طراحی شود تا موجب به خطر انداختن جان مسافران نشود. این اتاقک کوچک در معرض دید قرار دارد و از قطعات و اجزایی تشکیل شده است که باید علاوه بر عملکرد مناسب، زیبا طراحی شود.
ابعاد و اندازه کابین اغلب بر اساس ظرفیت آن تعیین می‌شود و معمولا نیز امکان جابه‌جایی 4 تا 8 نفر در انواع مختلف آن وجود دارد؛ اما کابین‌های مورد استفاده در باربری، گنجایش بیشتری دارند و در حدود 10 تا 21 نفر ظرفیت دارند. معمولا در آپارتمان‌های معمولی و آسانسورهای خانگی، گنجایش کابین 4 الی 6 نفر است. کابین ممکن است که از متریالی مانند استیل، ام دی اف و یا شیشه ساخته شوند.
انواع کابین آسانسور
همان طور که گفته شد کابین آسانسور یکی از اجزاء مهم آسانسور است که ارتباط مستقیم با مسافران خواهد داشت. در حقیقت اولین قسمتی که نظر افراد را به خود جلب می‌کند درب آسانسور و سپس کابین آن می‌باشد. کابین‌ها از سه قسمت اصلی بدنه، سکو و دیوارها تشکیل شده است. معمولا کابین آسانسور بر اساس جنس و متریال پوشش داخلی دسته‌بندی و تفکیک می‌شود. به طور معمول اغلب برای ساخت کابین از متریال استیل استفاده می‌شود؛ اما گاهی اوقات نیز ممکن است با متریال دیگری ساخته شود.
1-کابین استیل
گاهی پوشش داخلی کابین آسانسور، نوار و زوارها همگی از استیل ساخته می‌شوند که در این صورت تمام استیل محسوب می‌شوند؛ اما در آسانسورهای نیمه استیل تنها بخشی از کابین از استیل است که نیمه استیل نامیده می‌شود. ممکن است بخش‌های دیگر آن با متریال دیگری مانند ام دی اف پوشانده شوند. کابین استیل به دلیل کیفیت بالا و طول عمر این متریال کاربرد بسیار زیادی دارد. همچنین ممکن است رنگ ورقه استیل مورد استفاده در کابین متنوع باشد. از رنگ‌های به کار رفته در ساخت استیل کابین می‌توانیم از موارد زیر نام ببریم.
- کابین آسانسور با رنگ استیل نقره‌ای (پرفروش)
- استیل طلایی رنگ
- استیل دودی
- کابین با استیل گندمی
- انواع کابین با استیل شامپاینی
این تنوع در کنار طرح‌های متنوع مانند استیل براق، استیل خش‌دار و بدون خش موجب شده‌است که کابین استیل بسیار پرطرفدار باشد و به همین دلیل اغلب کابین‌ها از این جنس هستند. معمولا کف کابین آسانسورهای تمام استیل از سنگ استفاده می‌شود که نمایی خاص و منحصر به فردی را القا خواهد کرد. اغلب قیمت کابین آسانسور استیل از دیگر انواع آن بیشتر است.
2-کابین ام دی اف
یکی از متریال‌های پرکاربرد برای ساخت کابین MDF است. به این معنی که فضای داخلی آسانسور به طور کامل با استفاده از MDF پوشش داده‌شود. این نوع کابین بیشتر در فضاهای اداری و مسکونی به کار می‌رود. تنوع رنگ در کابین ام دی اف بسیار زیاد است و پوشش داخلی زیبایی را در درون آسانسور ایجاد می‌کند. این نوع پوشش کاربرد کمتری نسبت به کابین آسانسور استیل دارد. توجه داشته باشید که ممکن است برای افزایش استحکام بین قطعات ام دی اف از استیل نیز استفاده شود که در مجموع ظاهری زیبا خلق می‌شود. قیمت کابین‌های ساخته شده از MDF به نسبت مناسب‌تر است و به همین دلیل نظر مخاطبین را به خود جلب کرده است.
3-کابین آسانسور فرمیکا
فرمیکا یا HPL که مخفف High Pressus Laminate یک کلمه فرانسویی می‌باشد که به معنای ورقه‌ای و مرکب است. یکی از مقرون به صرفه‌ترین متریال برای ساخت کابین آسانسور فرمیکا یا HPL است. این متریال از چندین لایه ساخته‌شداند و تحت حرارت به یکدیگر چسبیده‌اند. مواد اولیه کابین فرمیکا کاغذ کرافتک، کاغذ دکوراتیو، رزین فنلیک و رزین ملامین هستند. فرمیکا مقاومت بالایی در برابر رطوبت و حرارت دارد و برای ساخت کابین کاربرد دارد. در حال حاضر این نوع کابین‌ها هم در ایران تولید می‌شود و هم از کشورهایی نظیر هند و ترکیه وارد می‌شود. کابین فرمیکا در مقایسه با کابین استیل قیمت کمتری دارد.
4-کابین شیشه‌ای
کابین آسانسور شیشه‌ای یا پاناروما یک نوع مقاوم و مستحکم است. شیشه به کار رفته برای کابین از نوع لمینت است. در نتیجه به هنگام شکستن در جای خود خرد می‌شود. به همین دلیل ایمنی لازم برای ساخت کابین را دارد. کابین پاناروما قیمت بالاتری نسبت به دیگر انواع آن دارد. این کابین‌ها به سه شکل دایره، مکعب و نیم دایره ساخته می‌شود. کابین‌های شیشه گاهی با چندین اتصال فلزی به هم متصل می‌شود که به آن آسانسور شیشه ای با اتصال اسپایدر می‌گویند؛ اما گاهی نیز بدون هیچ گونه اتصال ساخته می‌شوند که شیشه آسانسور کرتین وال نام دارد. کابین‌های شیشه‌ای برای آسانسورهای هیدرولیکی نیز قابل استفاده است.
کاربرد آسانسورهای شیشه ای به شرح زیر است:
- مجتمع‌های تجاری و چندین طبقه
- فروشگاه‌های لوکس
- در هتل‌ها و مکان‌های لوکس
- ساختمان‌های مسکونی فوق لاکچری
معرفی انواع کابین آسانسور از نظر درب کابین
- کابین آسانسور بدون درب
- کابین آسانسور با درب نیمه اتوماتیک تلسکوپی
- کابین آسانسور با درب تمام اتوماتیک تلسکوپی
- کابین آسانسور با درب تمام اتوماتیک سانترال
لازم به ذکر است که درب‌های کابین آسانسور به صورت دولته، سه لته، چهارلته، سینوشی، اتوبوسی و… نیز موجود هستند.
مرور مهم‌ترین نکات در ساخت کابین آسانسور
- به‌جز درب ورودی کابین، دریچه اضطراری و محل تهویه هوا، سایر قسمت‌ها بایستی کاملا پوشیده باشد.
- کف کابین آسانسور باید غیر قابل اشتعال باشد و در برابر فشار وارد شده از طرف مسافر و بار، تحمل و استقامت کافی را داشته باشد.
- بالاترین دکمه در کابین نباید ارتفاعی بیشتر از ۱۳۷ سانتیمتر از کف کابین داشته باشد.
- محل نصب دکمه‌های زنگ هشدار یا توقف اضطراری بایستی در پایین‌ترین قسمت مربوط به دکمه‌های کابین باشد. (یعنی در ارتفاعی برابر ۸۹ سانتیمتر نصب شود.)
- محیط داخل کابین باید در حالت ایستاده، دائما روشن باشد و در حالت استندبای هم با نور کم روشن باشد.
- ضخامت سقف و کف کابین حداقل باید ۲ میلیمتر باشد.
- ضخامت دیواره کابین حداقل باید ۱/۵ میلیمتر باشد.
- هنگام توقف، کابین باید در تراز هر طبقه متوقف شود و در زمان ورود و خروج مسافر و بار در تراز کف طبقه باقی بماند.
- طبق استاندارد EN-81 اروپا، تقریبا سطح مورد نیاز برای ایستادن یک نفر مسافر در داخل کابین ۰/۲۸ متر مربع می‌باشد.
- وزن کلی کابین با توجه به قدرت موتور آسانسور تعیین می‌شود.
ساخت کابین آسانسور
همانطور که گفته‌شد برای ساخت کابین آسانسور از متریال مختلفی استفاده می‌شود. قبل از هر چیز باید ابعاد آسانسور را اندازه‌گیری شود. توجه به ابعاد استاندارد کابین از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا باید ابعاد داخلی کابین بر اساس قواعد و استانداردهای بین المللی باشد. برخی از نکات مهم در ساخت انواع کابین را در ادامه ذکر خواهیم کرد.
- توجه به ابعاد کابین داخلی
- لحاظ ارتفاع حداقل دو متر
- ایجاد سیستم ایمنی مناسب در کابین
- توجه به سیستم روشنایی کابین
- استفاده از سیستم ضد حریق در فضای داخلی آسانسور
- پوشیدن عناصر و تاسیسات مورداستفاده در کابین
برندهای مختلف ایرانی و خارجی نسبت به ساخت کابین اقدام می‌کنند. کیفیت و زیبایی از ویژگی‌های مهم برای طراحی و اجرای کابین است که باید توسط طراحان مد نظر قرار بگیرد. ابعاد کابین ممکن است کوچک یا بزرگ باشد و باید بر اساس کاربرد آن طراحی شود.
اجزای به کار رفته در کابین آسانسور
کابین آسانسور از اجزای متنوعی تشکیل شده‌است. برخی از این اجزا نقش مهمی در ایمنی کابین دارند. اما؛ برخی دیگر ممکن است تنها روی زیبایی و طراحی کابین تاثیرگذار باشند. در ادامه برخی از اجزای پرکاربرد و اصلی برای ساخت کابین را ذکر خواهیم کرد.
- یوک یا قاب فلزی نگهدارنده
- دیواره کابین
- سقف کابین آسانسور
- کف کابین
- درب آسانسور
- آینه کابین آسانسور
- دستگیره کابین
- پنل شستی کابین
- هواکش کابین
- فتوسل آسانسور
یکی از اجزای مورد استفاده در ساخت و تولید کابین، یوک یا قاب فلزی است. این قاب نقش یک اجزای مهم نگهدارنده را ایفا می‌کند. در واقع این قطعه برای ایمنی کابین طراحی می‌شود و موجب جلوگیری از برخورد آن به دیواره چاه آسانسور خواهد شد. معمولا یوک دارای ستون‌های افقی و عمودی و تیر ایمنی است. این قطعه باید با استفاده از پیج و مهره مونتاژ شود و این کار موجب افزایش ایمنی یوک در کابین آسانسور می‌شود.
بدنه کابین شامل اجزایی مانند دیواره، سقف و کف است. این بخش‌های مهم کابین باید از ورقه‌های فولادی ساخته‌شوند. معمولا ضخامت این اجزا در حدود 1.5 سانتیمتر است. اما برای ایمنی بیشتر، کف کابین دارای ضخامتی برابر با 2 سانتیمتر می‌باشد.
از چه نوع استیلی در ساخت کابین آسانسور استفاده می‌شود؟
برای ساخت کابین آسانسور معمولا از دو نوع استیل استفاده می‌شود. استیل 201 که با نام “استیل بگیر” معروف است. و دیگری استیل 304 یا همان “استیل نگیر” است. اما به نظر شما تفاوت این دو استیل در چیست؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که در ساخت استیل بگیر از کروم استفاده نمی‌شود. به همین دلیل با حذف لایه کروم، این استیل مقاومت کمی در برابر خورندگی از خود دارد و بعد از مدتی رنگ استیل سیاه می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود که برخی افراد سودجو برای کسب سود مالی بیشتر، در ساخت کابین آسانسور از استیل‌های بگیر استفاده کنند. از طرفی کارفرما قادر به تشخیص این موضوع نیست و در این زمینه اطلاعات کافی ندارد. از این رو دچار زیان مالی می‌شود و پس از مدتی باید مجددا جهت تعویض تزیینات کابین خود اقدام کند. برای تشخیص استیل بگیر از استیل نگیر می‌توان از آهنربا کمک گرفت.
ابعاد استاندارد کابین آسانسور چقدر است؟
کابین آسانسور در ابعاد متفاوتی از جمله 4، 6، 8 و… ساخته می‌شود. یکی از عوامل مهم در انتخاب ابعاد کابین، ابعاد چاهک آسانسور است. هر چه ابعاد چاهک بزرگ‌تر باشد، می‌توان ابعاد کابین را هم بزرگ‌تر در نظر گرفت. نوع کاربری آسانسور هم یکی دیگر از مواردی است که در انتخاب سایز کابین آسانسور موثر است. به عنوان مثال کابین آسانسور خودروبر یا کابین آسانسور بیمارستانی، نسبت به کابین‌های ساختمان‌های مسکونی سایز و ظرفیت بیشتری دارند.
همچنین در مراکز خرید و مجتمع‌ها یا آپارتمان‌ها با تعداد واحدهای زیاد نیز به میزان فضای بیشتری نیاز است. به همین دلیل اکثرا کابین بزرگ‌تری در این امکان نصب می‌شود.
دلایل محبوبیت کابین ترکیبی ام‌دی‌اف، استیل
کابین‌های ترکیبی استیل و ام‌دی‌اف، زیبایی و جلوه خاصی را به فضای داخلی آسانسور می‌دهند. از طرفی قیمت به صرفه آن باعث شده است که یکی از پرطرفدارترین نوع کابین در بین سایر انواع موجود در بازار باشد. کابین‌های ام‌دی‌اف در تنوع رنگی زیادی در بازار موجود هستند و تقریبا می‌توانند هر نوع سلیقه‌ای را دربر بگیرند .همچنین استفاده از ام‌دی‌اف در فضای کابین مخصوصا در ساختمان‌هایی با میزان با رفت و آمد بالا بسیار مفید است. زیرا با توجه به ترافیک بالا میزان صدمات به بدنه کابین به مراتب بیشتر خواهد بود. که ام‌دی‌اف به خوبی می‌تواند ضربات و صدمات را تحمل کند. پس یکی از بهترین متریال برای استفاده در ساختمان‌هایی است که دارای مستاجر هستند. از طرفی جنس ام‌دی‌اف به گونه‌ای است که به راحتی با یک تکه دستمال تمیز می‌شود. به همین دلیل بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از این نوع متریال در ساخت کابین استفاده کنند.
قیمت انواع کابین استیل و ام‌دی‌اف
همانطور که قبلا اشاره کردیم کابین‌های آسانسور در ابعاد و جنس‌ها و ویژگی‌های مختلفی تولید می‌شوند. مثلا کابین‌های استیل ام‌دی‌اف دارای ضخامت 1.5 میلیمتری از ورق فولادی هستند. و در ساخت دیواره‌های داخلی آن‌ها از فرمیکا، چوب‌های روغنی (گاها از ورق روغنی نیز استفاده می‌شود) و یا روکش استیل استفاده می‌شود.
در برخی آسانسورها نیز برای افزایش استحکام و مقاومت در برخی قسمت‌ها از فولاد استفاده می‌شود. همین تفاوت‌ها و ویژگی‌های متنوع و به دلیل تنوع در جنس متریال، طرح، رنگ و ابعاد باعث تغییر قیمت کابین آسانسور می‌شود. از این رو می‌توانید بعد از مشورت با کارشناسان مجرب و البته با توجه به سلیقه خود و نوع کاربری ساختمان و البته بودجه مدنظرتان، برای هر یک از قسمت‌های آن، ویژگی‌های کابین را انتخاب کنید و قیمت نهایی را تخمین بزنید.
امنیت کابین
برای افزایش ایمنی کابین آسانسور، استانداردهای مختلفی در ساخت و طراحی آن‌ها در نظر گرفته شده است. در واقع رعایت این استانداردها به افزایش امنیت و ایمنی در زمان وقوع حوادث کمک می‌کند. کیفیت و جنس متریال مورد استفاده در ساخت کابین یکی از مهم‌ترین مواردی است که در ایمنی آن در حوادثی همچون سقوط، زلزله، آتش سوزی و … اثرگذار است. این موضوع بسیار مهم است که هنگام وقع آتش سوزی، شعله‌های آتش بیش از اندازه منتشر نشوند و یا به داخل کابین نفوذ نکند. پس جنس کابین در پیشگیری از حوادث این چنینی بسیار مهم است. از این رو این نکته از جمله مهم‌ترین بخش هایی است که توسط بازرسان بررسی می‌شود. لذا پس از اخذ تاییدیه های لازم، آنگاه برای طراحی و تولید اقدام می‌شود.
البته برای امنیت بیشتر، محفظه‌هایی در بالای کابین قرار میگیرد. این محفظه بیشتر برای سرویس‌کاران و نصابان مورد استفاده قرار میگیرد. اما باید توجه داشت که هنگام گیر کردن در آسانسور، مسافران نباید برای خروج از این محفظه استفاده کنند. زیرا در بالای آن علاوه بر قطعات مختلف، کابل ها و سیم‌هایی وجود دارد که می‌تواند شخص را دچار برق گرفتگی و دیگر مشکلات کند.
سخن پایانی
کابین آسانسور دارای اجزا، قطعات و انواع مختلفی است که در سایت لوازم آسانسور مورد بررسی قرار دادیم. با توجه به نوع کاربرد آسانسور، جنس کابین تعیین می‌شود. مثلا در آسانسورهای صنعتی باید کیفیت متریال به کار رفته بیشتر باشد. اجزایی مانند شاسی عملکرد، دستگیره، سیستم روشنایی، درب اضطراری، فتوسل و … باید در تمامی انواع آسانسور در بخش کابین مورد استفاده قرار گیرند.
قیمت کابین با توجه به کیفیت اجزای به کاررفته در آن و جنس کابین تعیین می‌شود. ابعاد کابین نیز می‌تواند تاثیر مستقیمی روی قیمت کابین داشته‌باشد. به همین دلیل آسانسورهای بزرگ و باربر، کابین گران‌تری دارند؛ اما در مدل خانگی از ابعاد کمتری برای کابین استفاده می‌شود.
