یکی از پرکاربردترین وسایل برای جابجایی افراد در ساختمان‌های مسکونی، اداری، هتل و… آسانسور است. جدا از اینکه این وسیله کمک بسزایی در زمینه‌ی حمل و انتقال مردم کرده است؛ اما همواره با برای افراد در بعضی اوقات زمینه ساز ترس نیز بوده است. ترس سقوط آسانسور تقریباً برای خیلی از افراد در تمامی سنین و اقشار وجود دارد. حتماً برای شما هم پیش آمده که در حال استفاده از آسانسور، ناگهان آسانسور در یک طبقه‌ی بی ربط متوقف شده یا با افزایش و کاهش سرعت‌های عجیب روبرو شده است. برای افزایش امنیت آسانسور بهتر است در کنار استفاده‌ی سرویس‌های دوره‌ای و لوازم مرغوب، از بیمه آسانسور نیز استفاده کنید. بیمه آسانسور جبران کننده خسارات مالی و جانی افراد در حوادث مربوط به آسانسور است. هرچند با توجه به پیشرفت هرچه بیشتر فناوری، اتفاقی مثل سقوط آسانسور کم اتفاق می‌افتد. اما باز باید برای اتفاقات و حوادث غیرقابل پیش‌بینی آماده باشید. حادثه سقوط آسانسور تنها مربوط به فیلم، سریال و داستان‌ها نیست و ممکن در زندگی نیز با چنین اتفاقی روبرو شویم. در ادامه به علت سقوط آسانسور و راه های پیشگیری سقوط آسانسور می‌پردازیم.
علت سقوط آسانسور و راه های پیشگیری سقوط آسانسور
باید توجه داشته باشید که جهت ایمنی مسافران حتما در زمان نصب آسانسور تمام قطعات باید به دقت بررسی و نصب شود.
هر آسانسور یک ترمز فوق العاده قوی دارد
به این شکل که ترمز در زمان های عادی همواره فعال می باشد و ایستادن آسانسور در روبه روی هر طبقه، به دلیل همین ترمزها است. در صورتی هر گونه نقصی در این قسمت ممکن است آسانسور نتواند ترمز کند و دچار سقوط کابین شود.
بیشتر بخوانید: جان پناه آسانسور
سیستم ایمنی (پاراشوت)
در حقیقت همان ترمز دوم و ترمز اضطراری است، دقیقا در موقعی که سرعت آسانسور از حد مشخص شده بیشتر شود و یا این که کابل های کشنده شل شده باشند فعال می گردد و کارکرد آن به این شکل است که شبیه به دو فک عمل نموده و به طور مکانیکی از ادامه حرکت باز می ستاند. ترمز نوع دوم به برق هیچ گونه ربطی نداشته و موقع قطع برق به صورت خودکار عمل می کند.در صورتی هر گونه نقصی در این قسمت ممکن است آسانسور نتواند ترمز کند و دچار سقوط کابین شود.
کابل کشنده
هر آسانسور حداقل ۴ کابل کشنده قوی (بگسل) دارد که این کابل ها از یکدیگر جدا هستند و هر کدام به طور مستقل عمل می نمایند. این کابل ها جلوگیری می کند از اینکه اسانسور دچار سقوط شود.
ضربه گیر
در پایین ترین بخش آسانسور (چاهک) چهار ضربه گیر به چهار طرف آسانسور وصل بوده که از جنس پلی اورتان، فنری و یا هیدرولیکی هستند. اگر آسانسور از میزان مشخص شده پایین تر بیاید به ضربه گیرها برخورد می نماید. این راه باعث ایمنی آسانسور در هنگام سقوط می شود. سقوط آسانسور ممکن است علت لرزش کابین آسانسور نیز باشد.
بیشتر بخوانید:تفاوت چاه و چاهک آسانسور
باز شدن درب ها
درب آسانسور در هر زمان و در هر کجا قابلیت باز شدن به وسیله اپراتور را دارا هستند بنابراین امکان حبس افراد در آسانسور وجود ندارد. ایمنی آسانسور با این روش بیشتر می شود.
قطع برق و نقص فنی آسانسور
تنها موردی که در آسانسورها نگران کننده است، قطع شدن برق و یا نقص فنی آسانسور می باشد که آن هم حداکثر ظرف نهایت ۱۰ دقیقه قابل تعمیر هست و اگر قابل تعمیر نبود، اپراتور آسانسور به طور دستی به وسیله اهرم مخصوص، کابین آسانسور را به نزدیک ترین طبقه انتقال می داد.
ایمنی آسانسور
با خیالی آسوده از آسانسور بهره ببرید ولی همیشه از ایمنی آن اطمینان داشته و سپس از آن استفاده نمایید. امکان دارد سقوط آسانسور به علت عمل ننمودن ترمز و یا پاره شدن کابل که معمولا بسیار کم اتفاق می افتد. گفتنی است طبق آمارهای منتشر شده، بیشترین حوادث آسانسور مربوط به اپراتورهای آسانسور یعنی تعمیر کاران، سازنده، سرویسکار و تکنسین های این صنعت بروز می کند و همه تلاش شان بر این است که کاربران عزیز در رفاه و ایمنی کامل از این ابزار استفاده ببرند.
بیشتر بخوانید: بررسی اصول ایمنی در استفاده از آسانسور
ایمنی در اجرای آسانسور
در هنگام نصب آسانسور باید به این نکات ایمنی بسیار توجه کرد؛ چرا علت سقوط آسانسور در برخی موارد رعایت نکردن ایمنی در اجرای آسانسور است.
- طراحی و اجرای آسانسور در درون دوربندی پلکان ها ممنوع است، همچنین درب آسانسورها نمی بایست در مسیر راه خروج (از یک پلکان به پلکان دیگر) باز گردد. (بند ۴-۱-۴-۳ نشریه ۱۱۲ سازمان برنامه و بودجه)
- ایستگاه مشترک پلکان و آسانسور در پارکینگ و دیگر طبقات جهت پیشگیری از ورود دود و گازهای سمی نشئت گرفته از حریق به دستگاه پلکان و آسانسور، به وسیله مصالح مقاوم در مقابل حریق و دود دور بندی شود.
- دیوارهای جانبی آسانسورخود ایستا و مستحکم در مقابل حریق اجرا شود. (بند ۱۵-۲-۳-۳-۱ مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- بهره وری از داکت آسانسور به منظور عبور لوله های آب، گاز، کابل های برق، فاضلاب و هر نوع منفذ و دریچه به چاه آسانسور به جز از درب ورودی به چاه غیر مجاز است. (بند ۱۵-۲-۳-۳-۵ مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- موتورخانه آسانسور می بایست اتاق مستقل با درب مجهز به قفل سوئیچی و پنجره داشته باشد. ضمنا بر روی درب آن پنجره مشبک ۲*۲ سانتی متر وجود داشته باشد.
- تعبیه سیستم ارتینگ برای آسانسور ضروری است. (بند ۱۵-۲-۷-۲۹ مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- نصب کفپوش لاستیکی به قطر حداقل ۶ میلی متر و در ابعاد متناسب به طور ثابت مقابل تابلو فرمان آسانسور الزام آور است. (بند ۴-۱۰-۴-۶ نشریه ۱۱۲ سازمان برنامه و بودجه)
بیشتر بخوانید: خطا های تابلو فرمان
- دستورالعمل طرز کارکرد سیستم آسانسور در اتاقک نصب شود.
- باید کابل تغذیه برق آسانسور مستقل باشد تا اگر هرگونه حادثه احتمالی اتفاق افتاد و جریان برق بخش های مختلف قطع شد، سیستم برق آسانسور همچنان عملکرد خود را داشته باشد. (بند ۱۵-۲-۸-۳ مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- چاه آسانسور به عنوان یک کانال هوائی عمل می نماید بنابراین راهروی طبقات باید به وسیله درب های ضد حریق حفظ شود تا از رخنه دود و آتش به چاه آسانسور و عملکرد چاه آسانسور به عنوان دودکش پیشگیری شود. (بند ۱۵-۲-۸-۲ مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- نصب کردن علایم ایمنی جهت جلوگیری از سقوط افراد به درون چاه آسانسور و پله برقی
- نصب علایم راهنمای آسانسور و پله برقی در محل های مناسب به گونه ای که در همه ساعات شبانه روز و با قطع برق به آسانی قابل تشخیص و دیدن باشد.
- آسانسورها و پله های برقی باید سوای بر اتصال به شبکه برق شهری به ژنراتور برق اضطراری نیز وصل شوند تا اگر برق از شبکه شهری قطع شد، ژنراتور برق مورد احتیاج آسانسورها و پله های برقی را فراهم کند. (بند ۱۵-۲-۹ مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- فضای موتورخانه آسانسور باید به حدی در نظر گرفته شده باشد که امکان قرار دادن همه تجهیزات مربوط به آسانسور و همچنین عبور و مرور ایمن افراد اپراتور به منظور تعمیرات احتمالی را داشته باشد. (بند ۱۵-۲-۳-۵-۱مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان)
- بهره وری از دیوارهای کاذب یا غیر مستحکم در برابر حریق به منظور ساخت اتاقک آسانسور اکیدا ممنوع است.
نتیجه گیری
تا اینجا دانستیم که علت سقوط آسانسور پارامترهای زیادی دارد. اما امروزه در آسانسورها از سیستم‌های ایمنی استفاده می‌شود که از سقوط آسانسور جلوگیری کنند. اما در کنار این تجهیزات ایمنی لازم است که وسایل و تجهیزات باکیفیت استفاده شود و آسانسور نیز به صورت دوره‌ای سرویس شود. با این حال ممکن است این اتفاق ناگوار پیش بیاید و لازم است برای آن آماده باشید.
سوالات متداول
چه عواملی باعث سقوط آسانسور می شوند؟
- خرابی سیستم ترمز و درست کار نکردن آن
- خرابی سیستم جک هیدرولیکی و یا درست کار نکردن سیستم قابل حرکت اسانسور
- خرابی قطعات ایمنی
- خرابی سنسورها
سقوط آسانسور رخ می دهد؟
بله، اما به ندرت پیش می‌آید گه آسانسور سقوط کند. در شرایط عادی سیستم‌های ترمز آسانسور از این حادثه جلوگیری می‌کند. در آسانسورها علاوه بر ترمز آسانسور، گاورنر آسانسور نیز قرار گرفته است که در صورت عمل نکردن ترمز و یا افزایش سرعت آسانسور فعال می‌شود.
نحوه جلوگیری از سقوط آسانسور چیست؟
اقدامات ایمنی آسانسور باید به خوبی انجام شده باشد تا آسانسور سقوط نکند. این اقدامات ایمنی عبارت است از:
- بازرسی دوره‌ای و تعویض قطعات فرسوده و خراب با قطعات جدید
- استفاده از تجهیزات ایمنی مطابق با استاندارد اسانسور
در صورت قطعی برق آسانسور سقوط می کند؟
خیر، آسانسورها به سیستم برق پشتیبان مجهز هستند و در صورت قطعی برق به طور خودکار به پایین‌ترین طبقه منتقل می‌شود. هر چند برق به خودی خود علت سقوط آسانسور است، اما این اتفاق در صورتی رخ می‌دهد که سیستم پشتیبان آسانسور خراب شده باشد و یا آسانسور به آن مجهز نباشد.
