درب آسانسور (Elevator door) یکی از اجزای مهم و اصلی این سیستم است که به منظور عملکرد بهتر باید نصب دربها با دقت بسیار بالایی انجام شود تا از بروز حوادث جلوگیری شود. دربهای کشویی، اتوماتیک و لولایی در انواع آسانسور کاربرد دارند و هر کدام دارای قیمت متفاوتی هستند. امکان دسترسی به طبقات، تامین امنیت جانی مسافران و جلوگیری از دسترسی به بخشهای خطرآفرین آسانسور، از ویژگیهای این قطعه در آسانسور میباشند.
همانطور که میدانید در این سیستم از دو نوع درب برای کابین و طبقات استفاده میشود. درب کابین و درب طبقات از نظر طراحی با یکدیگر متفاوت هستند. در برخی از ساختمانها ممکن است درب طبقات نیز به صورت اتوماتیک طراحی شود. در اکثر آسانسورها اغلب بعد از باز شدن درب کابین، با یک درب دستی مواجه خواهیم شد. این درب دستی همان درب طبقات است که در هر طبقه به صورت ثابت نصب میشود.
بررسی انواع درب آسانسور
همانطور که گفتهشد در انواع آسانسور از دو درب کابین (cabin door) و درب طبقات (Layered trail) استفاده میشود. طرز کار این دربها در آسانسور به صورت یکپارچه است و در سیستمهای مختلف این یکپارچگی را میتوانیم مشاهده کنیم. ممکن است از نظر روش باز و بستهشدن با یکدیگر دارای تفاوتهایی باشند. در ادامه به بررسی هر کدام از دربهای به صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
درب کابین cabin door
با توجه به تعداد و میزان ورودی و خروجی کابین، از تعداد درب مشخصی برای آن استفاده میشود. معمولا در ساختمانهای معمولی یک درب برای کابین آسانسور در نظر گرفته میشود. باید به این نکته توجه کنید که این درب به کابین متصل است و با آن جابهجا میشود. هنگامی که کابین اسانسور در طبقه مورد نظر متوقف میشود، درب به صورت خودکار باز خواهدشد. مواقعی که اسانسور در حال طی کردن مسیر است، درب باید کاملا بسته باشد و به هیچ عنوان باز نشود. حفظ جان مسافران در مواقع حرکت کابین به میزان کارکرد و ایمنی درب بستگی دارد. معمولا درب کابین به دو شکل طراحی و ساخته میشود و ممکن است اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک باشد. درب کابین از اجزا و بخشهای مختلفی تشکیل شده است که شامل موارد زیر هستند.
- چهارچوب درب
- انواع تسمه و قرقره
- کفشک و کنتاکت
- لته و سیل درب
- موتور سردرب
قطعاتی که ذکر شدند از اجزای اصلی درب کاربین هستند. با توجه به نوع باز و بستهشدن درب، ممکن است اجزا و عناصر تشکیلدهنده در آسانسور متفاوت باشند.
درب طبقات Layered trail
در انواع آسانسور، درب هر طبقه به صورت جداگانه تعبیه میشود و تنها زمانی میتوان آن را باز کرد که کابین آسانسور در آن طبقه باشد. این امر موجب جلوگیری از سقوط افراد به چاه آسانسور میشود. نکاتی مانند نوع کاربری، استانداردها و میزان فضا میتوانند در نوع و اندازه در طبقات آسانسور تاثیرگذار باشند. از انواع دربهای لولایی، آکاردئونی، تلسکوپی و سانترال میتوان برای طراحی این بخش استفاده کرد. جنس و تزیینات درب کابین و طبقات بستگی به نوع طراحی فضا دارد. اغلب در فضاهای مدرن از دربهای ساده و کاربردی و بدون تزیینات استفاده میشود. به طور کلی کارکرد و نحوه باز و بستهشدن این دربها با توجه به نوع و مکان استفاده از آن، تعیین میشود.
انواع درب اسانسور از نظر باز و بستهشدن
برای انتخاب درب کابین و طبقات میتوانیم از انواع متنوع موجود در بازار استفاده کنیم. این دربها ممکن است از نظر باز و بستهشدن عملکرد متفاوتی داشتهباشند که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
- درب لولایی آسانسور (Hinged elevator door)
- درب عمودی اسانسور (Vertical elevator door)
- درب کپسولی آسانسور (Capsule elevator door)
- درب سنترال اسانسور(Central elevator door)
- درب آسانسور تلسکوپی(Telescopic Elevator Door)
- درب آسانسور اتوبوسی(Folding Elevator Door)
- درب آسانسور ساده تک لنگه(Swing Elevator Door)
- درب آسانسور ساده دو لنگه(Bespoke Elevator Door)
- درب آسانسور جمع شو(Collapible Door)
- درب آسانسور گیوتینی(Freight Door)
- درب آسانسور منحنی(Curved Door)
1- درب لولایی آسانسور Hinged elevator door
درب لولایی دارای اجزایی مانند کنتاکت، دیکتاتور، لولا، لته و دستگیره است. این درب یکی از قدیمیترین انواع در آسانسور است که در فضاهای محدود کاربرد بیشتری دارد. معمولا نیز عرض آن از 80 تا 90 سانتیمتر است و برای باز شدن نیازمند نیروی مکانیکی است. در نتیجه برای کودکان و سالمندان استفاده از آن تا حدی دشوار خواهدبود. به همین دلیل امروزه کاربرد کمتری برای نصب در اسانسور دارد.
2- درب عمودی آسانسور Vertical elevator door
همانطور که میدانید برخی از آسانسورها تنها برای حمل و جابهجایی بار کاربرد دارند. در این سیستم اغلب از در آسانسور عمودی استفاده میشود. روش باز و بستهشدن این سیستم به گونهای است که از سمت پایین به بالا باز خواهدشد. این درب معمولا در راستای عمودی باز و بسته میشود و به منظور استفاده از آن نیز نیازمند نیروی مکانیکی هستیم. در نتیجه مانند درب لولایی عمل میکند؛ اما یک مدل از آن وجود دارد که از نیروی موتور آسانسور برای باز و بستهشدن کمک میگیرد.
3- درب کپسولی اسانسور Capsule elevator door
امروزه از دربهای متنوعی در انواع اسانسور استفاده میشود. با توجه به نیاز استفاده کننده و نوع کارکرد ساختمان، در آسانسور انتخاب میشود. دربهایی که فقط از یک طرف باز یا بسته میشوند، به دربهای کپسولی شهرت دارند. معمولا در بالای این دربها از سه قاب استفاده میشود. سرعت باز و بستهشدن این درب بسیار بیشتر از دربهای لولایی است و به همین دلیل از آن در ساختمانهای مختلف استفاده میشود.
4- درب سنترال آسانسور Central elevator door
دربهایی که دارای دو لنگه مجزا هستند، سنترال نام دارند. این لنگهها بعد از باز و بستهشدن در کنار یکدیگر مماس میشوند. از بخش میانی، درب شروع به باز شدن میکند و لنگهها به طرف چپ و راست میروند. سرعت بالا از مزایای اصلی این درب آسانسور است و زیبایی بیشتری نسبت به سایر دربها دارد. اگر در کابین فضا محدود باشد و به عمق بیشتر نیاز باشد، استفاده از این درب پیشنهاد میشود.
درب تلسکوپی آسانسور Telescopic Elevator Door
همانطور که میدانید دربهای آسانسور انواع مختلفی دارند که هر کدام به شیوهای باز و بسته میشوند. درب تلسکوپی آسانسور همانند تلسکوپ که همه بخشهای آن در هم جمع میشود، باز و بسته میشود. این نوع از دربهای آسانسور در زمان باز شدن، تمامی لتههای آن بر روی هم سوار میشوند و در محفظهای که در کنار سمت راست یا چپ آسانسور قرار دارد، پنهان میشود. این نوع درب بر خلاف درب آسانسور سانترال که معمولاً 2 یا 4 لته دارد، است و تعداد لتههای آن ممکن است تا 6 لته نیز برسد. درب تلسکوپی آسانسور از یک سمت باز میشود و در سمت دیگر قرار میگیرد و برخلاف درب اتوبوسی، درب مانع خروج مسافران نمیشود. این نوع در آسانسور در ساختمانهای کوچک کاربرد زیادی دارد؛ چرا که فضای خیلی کمی از ساختمان را اشغال میکند.
در آسانسور تلسکوپی به دو صورت نیمه اتوماتیک و اتوماتیک در بازار یافت میشود که معمولاً نوع نیمه اتوماتیک آن در ساختمانها بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد در اتوماتیک آسانسور تلسکوپی به محض رسیدن به طبقات به صورت خودکار باز میگردد و نیازی به دخالت مسافران در باز و بسته کردن در آن نیست. در نیمه اتوماتیک تلسکوپی دارای دو درب است: 1. درب کابین آسانسور 2. درب ورودی هر طبقه به آسانسور. اولین درب بالابر به صورت اتوماتیک و بدون دخالت دست باز و بسته میگردد؛ اما درب طبقه آسانسور به صورت دستی باز و بسته میشود. یکی از بزرگترین معایب درب نیمه اتوماتیک تلسکوپی آسانسور، مسدود کردن راه طبقات به هنگام باز شدن در طبقات آسانسور است.
درب آسانسور اتوبوسی(Folding Elevator Door)
درب آسانسور اتوبوسی یکی دیگر از انواع دربهای آسانسور است که ظاهر جالبی دارد. این نوع از درها به دلیل اینکه به صورت درهای اتوبوس باز و بسته میشوند، اینگونه نامگذاری شده است. درب اتوبوسی شباهت زیادی با در آسانسور تلسکوپی دارد؛ چرا که هر دو به یک صورت باز و بسته میشوند و لتههای آنها بر روی قرار میگیرد. از دیگر شباهتهای آنها میتوان به باز شدن آنها از یک سمت اشاره کرد. این نوع از دربهای آسانسور در زمان باز شدن قسمتی از راه ورود و خروج به کابین آسانسور را مسدود میکنند که از بزرگترین معایب آن به شمار میآید. از این نوع دربهای آسانسور بیشتر برای نمایان کردن طراحی کلاسیک ساختمان استفاده میشود. امکان استفاده از در آسانسور اتوبوسی برای درب طبقات نیز وجود دارد که در موارد خاصی از آن استفاده میشود. این موارد خاص را میتوانید با مطالعه مقاله استاندارد آسانسور دریابید.
درب آسانسور ساده تک لنگه(Swing Elevator Door)
دربهای ساده تک لنگه جزء درب آسانسور لولایی است که از رایجترین دربهای بالابرها است. این دربها از لحاظ قیمتی کاملا! مقرون به صرفه هستند و همچنین ایمنی قابل قبولی نیز دارند. این دو مورد سبب شده است که استفاده از اینگونه دربها زیادتر از سایر درهای آسانسور شود. اکثر کسانی که قصد نصب آسانسور دارند، همیشه قیمتی یکی از اصلیترین ملاکهایشان برای خرید یک آسانسور است. بنابه همین خاطر بیشتر متقاضیان خرید درب آسانسور، در آسانسور ساده تک لنگه را به سایر درها ترجیح میدهند. این درها قابلیت باز شدن از یک سمت را دارند که به دلخواه مشتری میتواند در سمت راست یا چپ باشد. نصب این درها باید به خوبی انجام شود تا مشکلی برای مسافران آسانسور به وجود نیاورد.
درب آسانسور ساده دو لنگه(Bespoke Elevator Door)
در مواردی که ساختمانها به آسانسورهای عریضتری با ظرفیت حمل مسافر بیشتری نیاز دارند، انتخاب درب آسانسور دولنگه ساده گزینه خوبی است. این نوع از دربهای آسانسور از نظر قیمتی نیز ارزانتر سایر آسانسورهای عریض و با ظرفیت بالا هستند. خرید این نوع در آسانسور برای ساختمانهایی که متراژ بالایی دارند و قصد استفاده از آسانسورهای باظرفیت بیش از 6 نفر را دارند بسیار مناسب است. درب آسانسور ساده دو لنگه زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که چاه آسانسور فضای کافی نداشته باشد و ما قصد افزایش یا عریض کردن بخش ورودی آسانسور را داشته باشیم. این نوع در آسانسور بیشتر در بیمارستانها و آسانسورهای باربر مورد استفاده قرار میگیرد. این در به هنگام باز شدن فضای زیادی میگیرد؛ بنابراین لابی هر طبقه باید فضای کافی برای باز شدن آن را داشته باشد.
درب آسانسور جمع شو(Collapible Door)
یکی دیگر از دربهای آسانسور، درب جمع شو آسانسور است که در گذشته از آن بسیار استفاده میشد. این نوع درب آساسنسور به دلیل اینکه قفل و حفاظی در جلوی آن داشت، همگان اجازه استفاده از آن را نداشتند و فقط اشخاصی که کلید آن را داشتند میتوانستد از آسانسور استفاده کنند. همین موضوع سبب این شد که این نوع درب بالابر محبوبیتش را در بین استفاده کنندگان آسانسور از دست دهد. در آسانسور جمع شو کاربردش را همچنان در مراکز صنعتی، کارگاهی و برخی از کشتیهای قدیمی حفظ کرده است. قیمت این نوع از دربهای آسانسور بسیار پایین است و از هرگونه سرویس و نگهداری تخصصی مصون است.
درب آسانسور گیوتینی(Freight Door)
شاید تا به حال اسم این در آسانسور را نه شنیده باشید و نه دیده باشید. این نوع در آسانسور به صورت عمودی باز و بسته میشود. نحوه باز و بسته شدن درب این آسانسور همانند دربهای تلسکوپی است با این تفاوت که به جای باز و بسته به سمت چپ یا راست به صورت عمودی باز و بسته میگردد. این نوع آسانسور بیشتر در عقب کامیونهای ماشین بر، آسانسورهای غذابر، آسانسورهای کتاببر استفاده میشود. در برخی موارد این نوع در آسانسور در ساختمانهای مسکونی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع در آسانسور همانند دربهای آسانسور کشویی به 3 صورت باز و بسته میشوند.
- از وسط بازشو
- از پایین بازشو
- بالا بازشو
درب آسانسور منحنی(Curved Door)
دربهای آسانسوری که به صورت منحنی باز و بسته میشوند در دسته آسانسورهای سانترال قرار میگیرند. این نوع از دربهای آسانسور زیبایی منحصر به فردی دارند که هر شخصی با دیدن آن تا لحظاتی به این دربها خیره میشود. در آسانسور منحنی به دلیل طراحی منحصر به فرد و خاصی که دارد، قیمت بالاتری نسبت به سایر دربهای آسانسور دارد. همچنین این در آسانسور دارای دسته بندی مخصوص به خود است. کابین، چاهگرد، درب این آسانسور همگی به صورت منحنی است که آن را به یک آسانسور فوق لوکس مبدل کرده است. هتلهای لوکس، فروشگاهها و نمایشگاهها از این نوع آسانسور برای جذب و تحت تاثیر قرار دادن مشتریانشان استفاده میکنند. حتی ساختمانهایی که ظاهری زیبا و وصف نشدنی دارند از این نوع در آسانسور استفاده میکنند. این نوع در آسانسور را میتوان در دسته آسانسور شیشه ای نیز قرار دارد؛ چرا که بیشتر بخشهای آن شفاف و شیشهای است. ایمنی و امنیت این آسانسورها علاوه بر زیباییشان زبانزد بسیاری از مصرف کنندگان است.
رنگ درب آسانسور
یکی دیگر از پارامترهایی که باید در زمان خرید درب آسانسور به آن دقت شود، رنگ در آسانسور است. رنگ دربهای آسانسور را از طریق مادهای به نام الکترواستاتیک میسازند که رنگهای مختلفی دارد. از جملههایی که میتوان با استفاده از رنگ پودری الکترواستاتیک خلق کرد، مسی چکشی، زرشکی، نقرهای، سفید صدفی، نسکافهای، سفید چرم، کِرِم چرم، زرشکی طلایی میباشد. از بین تمامی این رنگها دو رنگ مسی و کِرِم بیشترین استفاده و کاربرد را دارند. همچنین با استفاده از ورقههای استیل زیبایی خاصی به در آسانسورها میدهند. جذابیت و زیبایی رنگ طلایی به نسبت سایر رنگهای در آسانسور بیشتر است و افراد زیادی این رنگ را برای کابین و در آسانسورشان انتخاب میکنند. لازم به ذکر است که قیمت دربهای آسانسور طلایی رنگ بیشتر از سایر رنگها میباشد. از آنجایی که بدنه دربهای آسانسور از جنس فولاد یا استیل است، به راحتی هر رنگی بر روی آن قرار میگیرد و سطح صیقلی دربها زیبایشان را دو چندان میکند. دربهای آسانسور در صورتی که رنگآمیزی شوند کیفیت و دوام بیشتری خواهند داشت و تنها سبب زیبایی ظاهری آسانسورها نمیشوند. دربهای آسانسور دارای طرحهای مختلفی نظیر نیم دایره، خوشه گندم، گل رز، طرح برجسته، منحنی، طرح خشدار و زبر میباشند.
سخن پایانی
انواع درب آسانسور با توجه به نوع کاربری ساختمان و کارکرد آسانسور انتخاب و خریداری میشوند. همانطور که میدانید قیمت درب کابین و طبقات با توجه به نوع آن متفاوت است. اغلب دربهای اتوماتیک و نیمهاتوماتیک دارای قیمت بیشتری هستند. این نوع دربها سرعت بیشتری در هنگام باز و بستهشدن دارند. میتوانیم برای آسانسور ساختمان از انواع درب لولایی، عمودی، سنترال و کپسولی استفاده کرد. انتخاب درب به نوع کاربری فضا و میزان بودجه بستگی دارد. بهتر است قبل از خرید لوازم آسانسور مانند درب از کیفیت آنها مطلع شویم؛ زیرا کیفیت و کارایی آن نقش زیادی در عملکرد کلی اسانسور دارد.
لوازم آسانسور یک وب سایت بزرگ محتوا محور در زمینه قطعات آسانسور، اطلاعات کامل در رابطه با محصولات و شیوه راه اندازی آسانسور به صورت آموزشی و تخصصی ارائه میدهد.
سوالات متداول
بهترین نوع در آسانسور چیست؟
هر کدام یک از دربهای بالابرها برای مکانی طراحی شدهاند و نمیتوان یکی از آنها را به عنوان بهترین درب آسانسور انتخاب کرد. به عنوان مثال دربهای سنترال زیبای خاصی دارند؛ اما در ساختمانهای کوچک کاربردی ندارند.
زیباترین در آسانسور کدام است؟
در آسانسور پنوماتیک، آسانسور منحنی و استیلی از زیباترین درهای آسانسورها هستند.
زیباترین رنگ برای درب بالابر چیست؟
رنگی را باید برای درب بالابر انتخاب کرد که متناسب با لابی و دیوارهای اطراف کابین آسانسور باشد تا باعث زیبایی هر چه تمامتر آسانسور شود.
آیا درب بالابر گیوتینگی اتوماتیک است؟
بله، این در همانند درب بالابر تلسکوپی که به صورت خودکار در زمان رسیدن به طبقات باز و بسته میشود، کار میکند.