تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور در مصرف انرژی، راندمان، ایجاد تکانه و لرزش و ابعاد است؛ البته اینها تنها بخشی از تفاوت‌های این دو موتور هستند. یکی از تفاوت‌های مدل گیربکسی با گیرلس به کار رفتن گیربکس در آن است که این نوع ساختار موجب ایجاد محدودیت و معایب در آسانسورهای گیربکس‌دار شده‌است. به عنوان مثال ایجاد لرزش در هنگام جابه‌جایی کابین از معایب این نوع موتور به شماره می‌رود. این محدودیت‌ها در موتور گیرلس کم‌تر می‌باشد و به همین دلیل فروش بالاتری دارد. ار طرفی راندمان کم‌تر و مصرف انرژی بیشتر در موتور گیربکس‌دار موجب شده‌است که در آسانسورها کم‌تر استفاده شود. امروزه کمبود جا یکی از مشکلات هنگام نصب آسانسور است که در صورت استفاده از موتور گیرلس دیگر نیازی به موتوخانه وجود ندارد و همین موضوع موجب عدم اشغال مساحت ساختمان می‌شود. در ادامه با تفاوت‌های دیگر این دو موتور در انواع آسانسور آشنا خواهیم شد و به مقایسه آنها خواهیم پرداخت.
مقایسه تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور
برای بیان تفاوت موتور گیرلس و گیربکس باید نسبت به مقایسه بین این دو بپردازیم. موتورها با عملکرد متنوع در آسانسور استفاده می‌شوند که هر کدام دارای ویژگی‌ها، مزایا و معایبی هستند. بدیهی است که هر کدام از آنها در یک فضای خاص دارای مزایای مختص به خود هستند؛ اما به دلیل اینکه برخی دیگر دارای کیفیت، قدرت، سرعت و … بالاتری هستند، کاربرد بیشتری دارند. موتورهای گیربکس‌دار در واقع در گذشته کاربرد بیشتری داشتند؛ اما با پیشرفت در ساخت لوازم و قطعات آسانسور این نوع موتورها کم‌تر کاربرد دارند و نمونه‌های جدید ساخته‌شد. امروزه موتور گیرلس در انواع آسانسورهای خانگی، صنعتی و باربر مورد استفاده قرار می‌گیرد و در واقع جایگزین موتورهای قدیمی شده‌است. در ادامه برای مقایسه این دو، تفاوت‌های آنها ذکر خواهیم کرد.
-
تفاوت در حرکت کابین آسانسور
یکی از تفاوت‌های این دو آسانسور در نحوه حرکت کابین است. موتور گیربکس‌دار برای جابه‌جایی کابین ابتدا از روتور به سمت چرخ‌دنده حرکت را منتقل خواهد کرد و سپس این حرکت به طرف بکسل می‌رود و کابین حرکت خواهدکرد. این نوع روش برای انتقال حرکت در مدل گیرلس وجود ندارد. در این موتور برای حرکت سیم بکسل از نیروی چرخشی استفاده می‌شود و این حرکت از طریق روتور به فلکه متصل می‌شود. در واقع این ویژگی یکی از مزایای موتور گیرلس محسوب می‌شود.
-
تنظیم سرعت آسانسور
برای تغییر سرعت موتور باید از جعبه‌دنده استفاده شود و این قطعه برای تنظیم دور موتور آسانسور نیز کارایی دارد. در صورت عدم وجود آن باید یک راه‌حل برای کم و زیاد کردن دور موتور و سرعت آن در نظر گرفت. در یک آسانسور با موتور گیربکسی از قطعه گیربکس برای تغییر سرعت و دور استفاده می‌شود؛ اما در یک موتور گیرلس، ایجاد تغییر در میزان سرعت و تنظیم آن به وسیله سیم‌پیچ انجام می‌شود. بنابراین با دانستن تفاوت موتور گیرلس و گیربکس می‌توانیم انتخاب بهتری داشته‌باشیم.
-
هزینه نصب
در هنگام نصب آسانسور هزینه زیادی برای خرید موتور صرف خواهدشد. به دلیل استفاده از یک سیستم قدیمی در موتور گیربکس‌دار این نوع موتور هزینه‌ی کمتری نسبت به موتور گیرلس دارد؛ اما موتور گیربکسی برق بیشتری مصرف می‌کنند که موجب صرف هزینه بیشتر خواهدشد. در نتیجه با خرید موتور آسانسور گیرلس می‌توانیم در پرداخت هزینه‌های بعدی صرفه‌جویی کنیم.
-
میزان اصطکاک لنت ترمز
به دلیل استفاده از موتور ترمز دیسکی، میزان اصطکاک لنت ترمز بیشتر از مدل گیرلسی است. این موضوع می‌تواند یکی از انواع تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور باشد. بالا بودن میزان اصطکاک لنت موجب خرابی آن و پرداخت هزینه‌های بیشتر برای سرویس‌کاری است؛ زیرا آسانسور به صورت دوره‌ای باید سرویس شود و در صورت وجود خرابی در قطعات، هزینه بیشتری باید پرداخت شود.
-
تفاوت در دور موتور
میزان دور موتور در مدل گیرلس و گیربکس با یکدیگر متفاوت است. در موتورهای گیربکس‌دار میزان دور و شتاب موتور در حدود 1500 است؛ اما این میزان در یک موتور گیرلس در حدود 150 می‌باشد. به همین دلیل سر و صدای ناشی از موتور گیرلس کم‌تر است؛ اما موتورهای گیربکسی دارای صدای بسیار بیشتری نسبت به نوع گیرلس هستند. در واقع یکی از انواع تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور در همین است.
-
راندمان موتور
میزان نیاز به انرژی و راندمان موتور در مقایسه موتور گیرلس و گیربکس آسانسور باید مد نظر قرار بگیرد. برای شروع دور موتور در مدل گیرکس‌دار به انرژی بیشتری نیاز است. این میزان از انرژی در حدود دو الی سه برابر بیشتر از موتور گیرلس است. حال انکه میزان راندمان و بازدهی مدل گیرلس 98 درصد از گیربکس‌دار بیشتر می‌باشد. نسبت به میزان مصرف انرژی، تنها 50 درصد باید انتظار بازدهی موتور گیربکسی را باید داشته‌باشیم.
بررسی تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور
برای بررسی تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور باید به طور کامل با شرح، ویژگی، مزایا و معایب این دو آشنا باشیم. به طور کلی دو نوع موتور گیربکس‌دار وجود دارد. موتور گیربکسی دو سرعته و موتور گیربکسی تک سرعته از نمونه‌های رایج آن هستند. هر کدام از انواع موتور آسانسور دارای ویژگی‌های مختلفی هستند. در سایت لوازم آسانسور و در ادامه به شرح هر کدام به صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
موتور گیربکسی دو سرعته
برای ساخت موتور گیربکسی دو از دو سیم‌پیج استفاده می‌شود. این دو سیم‌پیج به صورت جداگانه در موتور قرار دارند. در صورتی که موتور گیربکسی حرکت کند، این سیم‌پیچ شروع به حرکت خواهد کرد. میزان سرعت آن بسیار زیاد خواهد بود و برای محدود کردن آن تنها می‌توان از مقاومت در مسیر استفاده کرد. برای ایستادن و توقف کابین در طبقات از میزان سرعت سیم کم خواهدشد. در نتیجه با قطع برق، ترمز کابین به صورت خودکار زده‌می‌شود و کابین می‌ایستد.
موتور گیربکسی تک سرعته
این نوع موتور آسانسور از سیستم تک سرعته بهره می‌برد. به این معنی که در هنگام ایجاد شتاب و سرعت، کم‌کم کابین متوقف خواهد شد. به همین دلیل کاهش سرعت به صورت تدریجی انجام خواهدشد. این نوع موتور کاربرد بیشتر نسبت به دو سرعته دارد. در نتیجه اگر تمایل به نصب موتور گیربکس‌دار وجود داشته‌باشد از نوع تک سرعته استفاده می‌شود.
انواع موتور گیرلس
همانطور که موتور گیربکس دارای انواع متنوعی است، انواع موتور گیرلس نیز تولید می‌شوند که هر کدام کاربرد مشخصی دارند. این موتورها که کاربرد بیشتری نسبت به نوع گیربکس‌دار دارند، دارای تفاوت‌های زیادی با موتور دو سرعته و تک سرعته گیربکس‌دار دارند. در ادامه انواع آن را برای بیان تفاوت موتور گیرلس و گیربکس ذکر خواهیم کرد.
- موتور گیرلس دارای آهنربا (AC)
- موتور آسانسور دارای ولتاژ و فرکانس قابل تغییر (AC)
- موتور دارای ولتاژ متغیر (DC)
سخن پایانی
به طور کلی امروزه در اغلب آسانسورهای متنوع مانند کششی، از موتورها با راندمان بالا استفاده می‌شود. همچنین سعی می‌شود برای عدم اشغال فضا، موتور گیرلس روی آسانسور نصب شود. عدم استفاده از فضای زیاد برای موتورخانه یک مزیت برای نصب آسانسور است. با اطلاع از تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور می‌تواند در هنگام خرید موتور آسانسور، انتخاب بهتری داشته‌باشیم. یکی از لوازم اصلی هر آسانسور موتور آن است و باید در انتخاب آن دقت شود.
امروزه هنوز هم موتورهای گیربکس‌دار به جهت ارزانی، کاربرد دارند؛ اما در فضاهایی که راندمان و سرعت بیشتری مد نظر است، از موتور گیرلس استفاده می‌شود. به همین دلیل نسل جدید موتور آسانسور کاربرد بیشتری در آسانسورهای امروزی دارد. تفاوت موتور گیرلس و گیربکس آسانسور تنها در هزینه نیست. بلکه؛ با مقایسه این دو می‌توان به سایر تفاوت‌های آنها پی برد. بهتر است موتور آسانسور را از برندهای معتبر خریداری کنیم تا از نظر راندمان، سرعت و بازدهی نسبت به نمونه‌های دیگر بهتر باشد.
